De Notre Dame van Reims, het is een schoonheid. Niet alleen het prachtige gotische bouwwerk, maar ook haar ramen zijn een en al pracht en praal. Maar net als de kathedraal zelf zijn de ramen er niet ongeschonden vanaf gekomen door de eeuwen heen.
Oorlog en verwoesting
In elke oorlog heeft kunst het vaak als eerste zwaar te verduren. Dat geldt vooral voor de kathedraal in Reims. Ze heeft vele oorlogen meegemaakt en dat heeft haar veel schade gebracht. De kerk werd gebouwd in de 12e eeuw en heeft sindsdien de Franse Revolutie, WO1 en WO2 gade geslagen midden in de vuurlinie. Veel werd gehavend of verwoest, dus vele onderdelen moesten later gerestaureerd of zelfs gereconstrueerd worden. Toch heeft deze toorn des tijds ook iets moois, de kathedraal leeft en draagt een lange geschiedenis in zich.
De glas-in-loodramen
En vooral ook haar prachtige glas-in-loodramen dragen een fantastisch verhaal. Deels verwoest, deels gereconstrueerd, deels verplaats en deels vernieuwd. De vernielingen in de 18e eeuw, vooral tijdens de Franse Revolutie, spaarden wonder boven wonder een groot aantal glas-in-loodramen uit de 13e eeuw. Deze werden verplaatst naar de lichtbeuk van het schip, in het koor en in de dwarsbeuken.
Tijdens de 1e Wereldoorlog kregen Reims en haar Notre Dame vele Duitse granaten te verduren. Met de kerk was ook veel van het gebrandschilderde glas totaal verwoest. Na het einde van de Eerste Wereldoorlog werd in de jaren 30 de kathedraal opnieuw opgebouwd. De kleine rozet in het middenportaal van de westgevel werd aangebracht. En ook de ramen in de zijportalen en de rozet in de zuidelijke dwarsbeuk werden volgens de traditionele werkwijze gereconstrueerd.
Gedurfde nieuwe stijlen
Langzamerhand ontstond er een nieuwe insteek over de reconstructie. Men bedacht dat de verwoeste ramen niet enkel traditioneel gereconstrueerd hoefden te worden, maar dat er ook ruimte kon zijn voor iets nieuws. In de jaren ’50, ’60 en ’70 volgden er nieuwe ramen, waaronder het ‘champagneraam’. In 1971 kreeg de beroemde schilder Marc Chagall de opdracht om 3 ramen in de centrale kapel van het koor, aan de achterzijde van de kerk te ontwerpen. De 3 vensters werden in 1974 met groot succes ingewijd: de ‘boom van Jesse’, ‘de twee testamenten’ en ‘de grote momenten van Reims’. Deze kunstwerken in het middelste straalkapel zijn inmiddels de bekendste vensters van de kerk en een prachtig voorbeeld van 20e eeuwse kunst.
Ter gelegenheid van het 800-jarig bestaan van de kathedraal in begin 21e eeuw gebeurde er iets anders moois. Als gebaar van verzoening voor de verwoesting van de kathedraal een eeuw eerder ontwierp de Duitse kunstenaar Imi Knoebel in 2011 en 2015 een aantal abstracte vensters voor de kathedraal. Voor de vensters uit 2015 weigerde de kunstenaar vergoeding. Daarbij werden de ramen geplaatst op kosten van het Duitse ministerie van Buitenlandse zaken. De abstracte vensters zijn geplaatst aan de weerszijden van de ‘Chagall-kapel’, waardoor een spectaculair en kleurrijk geheel ontstaat.
De glas-in-lood ramen van kunstenaar Imi Knoebel in de Kathedraal van Reims © Ivo Faber
We kunnen niet anders zeggen dan dat de Notre Dame van Reims een bijzondere geschiedenis kent. Ze is maar al te goed bekend met de toorn des tijds, maar in al haar glorie nog altijd een enorme verrijking voor haar stad. In veel van onze reizen is de kathedraal dan ook een onmisbaar bezoek!
Welke reis past bij jou?
In elk van onderstaande reizen bezoek je deze bijzondere Kathedraal in Reims!
Groepsreis mei
Groepsreis september
Weekendje Reims
Weekendje In de regio
Weekendje Parijs & Champagne
Weekendje Michelin Luxe
Event Habits de Lumière
Event Kerstmarkt